อีกด้านหนึ่งของ "ก.ศ.ร.กุหลาบ" ในมุมมองของราชสำนัก (4)
|
ไกรฤกษ์ นานา นักวิชาการทางประวัติศาสตร์
ความผิดครั้งสุดท้าย ส่งนายกุหลาบเข้า รพ.บ้า แต่นายกุหลาบก็ยังไม่สำนึกในพระมหากรุณาธิคุณและได้ปลอมแปลงประวัติศาสตร์ขึ้นใหม่อีกครั้งหนึ่ง ซึ่งส่งผลให้เขาเข้าปิ้งจนได้
จึงได้โปรดเกล้าฯ ให้มีการสอบสวนนายกุหลาบอีกครั้งหนึ่ง ในที่สุดก็พิสูจน์ว่ามีความผิดจริง เขาถูกจับส่งเข้าไปสงบสติอารมณ์ในโรงพยาบาลบ้าเสีย ๓๓ วัน แล้วจึงปล่อยตัวไป อนึ่ง ในสารานุกรมประวัติศาสตร์ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน ระบุว่านายกุหลาบถูกคุมขังอยู่ใน รพ.บ้า เพียง ๗ วัน แต่ คุณอเนก นาวิกมูล อ้างข้อมูลใหม่จากหลักฐานเอกสารในหอจดหมายเหตุแห่งชาติว่าถูกคุมขังอยู่นานถึง ๓๓ วัน(๖) และ(๘)
สรุป เป็นที่รู้กันทั่วไปในแวดวงนักเขียนและวงวรรณกรรมว่า ก.ศ.ร.กุหลาบ เป็นนักวิชาการและนักเขียนอิสระผู้ทำให้หลักฐานอันแท้จริงทางประวัติศาสตร์คลาดเคลื่อนเสียหายไปมิใช่น้อยด้วยการสร้างหลักฐานเท็จ มีเจตนาดัดแปลงเพิ่มเติมข้อมูลต่างๆ ขึ้นจากเอกสารของทางราชการ แล้วพิมพ์ออกเผยแพร่เพื่อให้เกิดความเข้าใจผิด เป็นประโยชน์ในการสร้างผลกำไรทางธุรกิจให้ตนเอง
ถึงแม้ ก.ศ.ร.กุหลาบ จะเป็นคนใจกว้างและเปิดเผย จากการเปิดประเด็นความรู้ใหม่ๆ อยู่เสมอ ทั้งยังเป็นนักบุญพิมพ์หนังสือแจกเป็นวิทยาทานถึง ๒,๐๐๐ ฉบับ ถวายรัชกาลที่ ๕ แต่ในอีกเหตุผลหนึ่งก็เพื่อต้องการยืนยันจุดยืนของตนเอง คือ ขี้โอ่ อวดดี และทะนงตัว แสดงถึงภาวะโรคจิตอ่อนๆ ที่เป็นอยู่ เพราะฉะนั้นการที่ทางการลงโทษนายกุหลาบด้วยการส่งตัวไปสงบสติอารมณ์ใน รพ. คนเสียจริต (รพ.บ้า) ๓๓ วัน ถือเป็นการลงโทษเชิงสัญลักษณ์ให้สำนึกผิดทั้งที่รู้ว่าไม่อาจรักษานายกุหลาบให้หายขาดจากความผิดปกติทางจิตได้ แต่เป็นการประกาศให้สังคมรับรู้ว่าเขาเป็นบุคคลน่าเฝ้าระวัง
ข้อสังเกตที่น่าพิจารณาอีกประการหนึ่งเกี่ยวกับคดีนี้หากมองในแง่จิตวิทยาและพฤติกรรมมนุษย์ การที่นายกุหลาบรู้เรื่องราวทางโบราณคดีมากเกินไป และเข้าถึงแหล่งข้อมูลที่เป็นของต้องห้าม อาจทำให้เกิดความฟุ้งซ่าน จึงผุดความคิดที่จะประชดเจ้านายฝ่ายใน ประชดสังคม เลยประชดนักประวัติศาสตร์รุ่นเก่า ด้วยการสร้างข้อคิดขึ้นมาใหม่โดยเบี่ยงเบนความจริง จะได้แหกกฎเกณฑ์อันล้าสมัยและงมงายของคนโบราณ
โชคดีที่วันนี้เรามีกระทรวงไอซีที มีกรมทรัพย์สินทางปัญญาคุ้มครองนักประพันธ์ นักค้นคว้า และนักวิชาการให้มี
อย่างไรก็ดีสำหรับการวิพากษ์วิจารณ์ความผิดของนายกุหลาบ มีข้อพึงสังเกตว่าคดีของนายกุหลาบได้หมดอายุความไปนานกว่าร้อยปีแล้ว เราจึงไม่ควรหยิบยกทฤษฎีของนายกุหลาบมาเปรียบเทียบกับเหตุการณ์ในสมัยปัจจุบัน แล้วตัดสินกันเองว่านายกุหลาบทำไปด้วยความถูกต้องชอบธรรมแล้ว
นักประวัติศาสตร์ไม่ควรตัดสินความถูกผิดของคนในอดีตว่าเป็นอย่างไร เรารู้แค่ไหนเราก็ควรบอกกล่าวแค่นั้น โดยอาศัยหลักฐานที่มีอยู่ เพื่อมิให้กระทบกระเทือนประวัติศาสตร์ที่เสร็จสิ้นไปแล้ว
รสนิยมแห่งการรักชาติต้องมี แต่ไม่ใช่ชาตินิยมอย่างขาดเหตุผล เราจะใช้เหตุผลของคนในยุคหนึ่งมาตัดสินคนในอีกยุคหนึ่งไม่ได้ และเราจะใช้กฎระเบียบของสังคมหนึ่งมาใช้กับอีกสังคมหนึ่งก็ไม่ได้ด้วย ฉันใดก็ฉันนั้น เราไม่ควรตัดสินคนในประวัติศาสตร์ ไม่ควรคิดแทน ก.ศ.ร.กุหลาบ ว่าเขาคิดอย่างไร เพราะเราไม่รู้ข้อเท็จจริงและไม่มีหน้าที่ให้ความยุติธรรมหรือชี้แนะการตัดสินใจของบรรพบุรุษ แต่ควรศึกษาพฤติกรรมของท่านเหล่านั้นแล้วแยกแยะความชั่วดีออกจากกัน เพื่อใช้เป็นข้อคิดในการดำเนินชีวิตในวันข้างหน้า
หากมองสังคมไทยว่าเป็นสังคมแสวงหาผลกำไรก็ไม่ควรแสวงหากำไรแม้แต่กับประวัติศาสตร์ ไม่ควรใช้เรื่องราวของบุคคลในอดีตมาเชื่อมโยงกับเหตุผลทางการเมืองสมัยใหม่ เพื่อชี้นำสังคมจนเกิดความเข้าใจผิดว่าเป็นสิทธิเสรีภาพที่น่าเลียนแบบตามวัฒนธรรมเลียนแบบแบบ ไทยๆ เรื่องของ ก.ศ.ร.กุหลาบ ไม่ใช่เรื่องสิทธิมนุษยชน แต่เป็นการยกอุทาหรณ์ที่ผิดกาละเทศะ และไม่ใช่แบบฉบับที่ดีไม่ว่ายุคใดสมัยใด
กิตติกรรมประกาศ ขอขอบคุณ คุณเอนก นาวิกมูล ที่อนุญาตให้ใช้รูปภาพประกอบและข้อมูลบางส่วนจากหนังสือ "เรื่องประหลาดเมืองไทย"
เอกสารประกอบการค้นคว้า (๑) ธงชัย วินิจจะกูล. "ความผิดของ ก.ศ.ร.กุหลาบ," ใน วารสารอ่าน. ปีที่ ๓ ฉบับที่ ๒ (มกราคม-มีนาคม ๒๕๕๔). (๒) นนทพร อยู่มั่งมี. พระประวัติ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (สา ปุสฺสเทโว). กรุงเทพฯ : มติชน, ๒๕๕๔. (๓) พระราชหัตถเลขา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ ทรงมีไปมากับ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส, พิมพ์ในงานบำเพ็ญพระราชกุศลตรงกับวันเสด็จสวรรคต ๒๓ ตุลาคม ๒๔๗๒. (๔) สงวน อั้นคง. "วันครู," ใน สิ่งแรกในเมืองไทย . กรุงเทพฯ : แพร่พิทยา, ๒๕๑๔. (๕) สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ. "หนังสือหอหลวง," ใน นิทานโบราณคดี . ๒๕๔๑. (๖) สารานุกรมประวัติศาสตร์ไทย เล่ม ๑ อักษร ก. ฉบับราชบัณฑิตยสถาน, ๒๕๔๙. (๗) เสลา เรขะรุจิ. ๑ ศตวรรษหนังสือพิมพ์ไทย. พระนคร : รวมสาส์น, ๒๕๑๐. (๘) เอนก นาวิกมูล. "หนังสือประหลาดของ ก.ศ.ร.กุหลาบ," ใน เรื่องประหลาดเมืองไทย. กรุงเทพฯ : แสงแดด, ๒๕๓๘.
http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1323425617&grpid=no&catid=&subcatid= |
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น